تکنیک پیش تغلیظ اورانیوم ( VI) و توریوم ( IV) جهت آنالیزبادستگاه ICP-MSوICP-OES ICP-OES

دسته علوم آزمایشگی و فرآوری مواد معدنی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری سی امین گردهمائی علوم زمین
نویسنده سمیه ویسه
تاريخ برگزاری ۰۱ اسفند ۱۳۹۰

تا کنون انواع مختلفی از تکنیکهای پیش تغلیظ اورانیوم (VI) و توریوم (IV) پیش از تعیین آنالیزی آنها انجام یافته است که از لحاظ ویژگیهایی چون فاکتور غنی شدگی، ظرفیت جذب و اعتبار سنجی آنها با استفاده از مواد و محلول های مرجع مورد تایید قرارگرفته و کاربرد آنها در نمونه های واقعی کمپلکس مورد بازبینی قرار گرفته اند

تکنیک پیش تغلیظ اوانیوم ( VI)  و توریوم ( IV) جهت آنالیزبادستگاه

ICP-MSو ICP-OES

◊◊◊◊

 سمیه ویسه

کارشناس ارشد شیمی کاربردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، مسئول آزمایشگاه ICP-MS  سازمان زمین شناسی کشور

Email: S_Veiseh@yahoo.com

◊◊◊◊

 

چکیده :

تا کنون انواع مختلفی از تکنیکهای پیش تغلیظ اورانیوم (VI) و توریوم (IV) پیش از تعیین آنالیزی آنها انجام یافته است که از لحاظ ویژگیهایی چون فاکتور غنی شدگی، ظرفیت جذب و اعتبار سنجی آنها با استفاده از مواد و محلول های مرجع مورد تایید قرارگرفته و کاربرد آنها در نمونه های واقعی کمپلکس مورد بازبینی قرار گرفته اند. شناسایی اورانیوم(VI) و یا توریوم ( IV) زمانیکه با یکدیگر بوده و یا در حضور سایر آکتینیدها در تکنیک طیف سنجی نوری  دشوار می باشد. با استفاده از طیف سنجی نوری می توان عناصر اورانیوم( VI) و توریوم ( IV) را مشخص کرد اما به دلیل کاهش شدت های سیگانال و تداخل های بوجود آمده  آنقدر از حساسیت لازم برخوردار نبوده است. همچنین با استفاده از طیف سنجی جذب اتمی شعله ای ( FAAS) می توان عناصر اورانیوم( VI) و توریوم ( IV) را مشخص کرد اما به دلیل تشکیل اکسیدهای مقاوم آنقدر از حساسیت لازم برخوردار نبوده و تنها در موارد نادر مورد استفاده قرار می گیرد. تکنیک AAS ( GFAAS) در تعیین عناصر اورانیوم( VI) و توریوم ( IV) به کار برده شده و برخلاف FAAS دارای حساسیت لازم می باشد. اما ضرورت انجام آماده سازیهای نمونه ای پیچیده و دشوار مشکلی بوده که همیشه با آن روبرو بوده ایم. تکنیک پلاسمای کوپل القایی طیف سنج نشری اتمی (ICP-OES) نیز گرچه نوعی روش آنالیزی چند عنصری است لیکن نمی توان از آن در تشخیص تمایز بین رادیونوکلئیدهای اورانیوم و توریوم استفاده کرد. روش متداولتر پلاسمای کوپل القایی طیف سنج جرمی ICP( ICP-MS) از جمله روشهایی اند که برای یافتن اورانیوم، توریوم مورد توجه قرار گرفته اند. البته در شرایط خاص آنالیز مستقیم نمونه های زمین شناسی و زیست محیطی به روش ICP-MS نیز دشوار بوده  که دلیل آن به غلظت بسیار پایین اورانیوم و توریوم و نیز حضور ماتریکس پیچیده کمپلکس باز می گردد. یک روش حل این مسئله می تواند پیش تغلیط نمونه ها در روشهای آنالیزی  و سپس خوانش با دستگاههای مختلف باشد. پیش تغلیظ سازی متشکل از مجموعه فرایندهای مختلفی است که به منظور افزایش نسبت  عنصر تعیین کننده به  ماتریکس نمونه انجام می شود. فرایند پیش تغلیظ سازی موجب بهبود حد آشکارسازی آنالیزی، حساسیت و صحت آنالیزی تا چندین برابر می شود. اساس تکنیک پیش تغلیظ سازی عناصر اورانیوم( VI) و توریوم ( IV) بر اساس اصول فیزیکی، فیزیکی- شیمیایی و شیمیایی انجام می شود. این فرایند در این تحقیق  شامل استخراج مایع- مایع، و استخراج فاز جامد می باشد.

کلید واژه ها: تغلیظ توریوم آنالیز اورانیوم طیفسنج زیستمحیطی علوم آزمایشگی و فرآوری مواد معدنی تهران